Εγκαινιάστηκε η παιδική χαρά στη μικρή μαρίνα του Ματιού, με τη συμμετοχή των κατοίκων και εκπροσώπων όλων των φορέων και οργανισμών, που βοήθησαν στην ανακατασκευή της
Από Τάσος Τέλλογλου
H Χριστίνα Κωστάκη από την ΜΚΟ «Δεσμός», μιας από τις πρώτες μη κυβερνητικές οργανώσεις, που δραστηριοποιήθηκε στην περιοχή του Ματιού μετά την τραγωδία το καλοκαίρι του 2018, μας περιμένει στο ΝΑ.Ο.ΜΑ. (Ναυτικός Όμιλος Ματιού), στο λιμανάκι που έγινε καταφύγιο για τουλάχιστον 700 ανθρώπους εκείνο το βράδυ της 23ης Ιουλίου 2018 όταν η φονική πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική σταμάτησε στην δυτική ακτή του νότιου Ευβοικού. Τα «μπλόκια» κοντά στο μικρό μώλο, πίσω απο το γήπεδο του Beach Volley είναι ακόμα μαύρα.
«Υπήρχαν ήρωες εδώ, πρώτος απ’ όλους ο Κώστας από την Αλβανία, που είχε ανεβεί με ένα λάστιχο στη στέγη του ΝΑ.Ο.ΜΑ. και προσπαθούσε μόνος του να σβήσει τη φωτιά, τα παιδιά που ήρθαν την αλλη μέρα και μάζευαν αποκαϊδια χωρίς να τρώνε και να κοιμούνται. Αυτοί ήταν ήρωες», λέει ο Μιχάλης Σχοινάς που ήρθε και αυτός εκείνη τη Δευτέρα αν και βρισκόταν σε άλλη περιοχή, για να βοηθήσει.
‘Ενα μήνα αργότερα, έφθασε η Χριστίνα Κωστάκη στην περιοχή ενώ ο ΜΚΟ «Δεσμός», εκτιμούσε τις ανάγκες της πυρόπληκτης περιοχής. Η κυρία Κωστάκη ήταν στην Ολλανδία και γύρισε το καλοκαίρι μετά τη φωτιά στην Ελλάδα, πιάνοντας αμέσως δουλειά για την υλοποίηση κάποιων πρωτοβουλιών που ανέλαβε ο «Δεσμός» και εστιάζουν στην κοινωνική πρόνοια.
Μία τέτοια πρωτοβουλία ήταν η ανακατασκευή μιας παιδικής χαράς. Στη μικρή μαρίνα του Ματιού, λίγα μέτρα από το γλυπτό του Μέμου Μακρή, υπήρχε μια μικρή παιδική χαρά με μάλλον ασυντήρητα όργανα. Το βράδυ της 23ης Ιουλίου καταστράφηκε ολοσχερώς από τη φωτιά.
Τοποθετήθηκαν καινούργια όργανα από μια φινλανδική εταιρεία αφού ζητήθηκαν και λήφθηκαν προσφορές και μελετήθηκαν τα υλικά που θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν σε μία περιοχή που την σαρώνει ο βοριάς. Εκτός από τον εξοπλισμό στη σύμβαση με τους προμηθευτές, λέει η Κωστάκη στο Παρατηρητήριο για το Μάτι, «συμπεριλάβαμε και την συντήρηση για μια 5ετία».
Από την αρχή οι γυναίκες του Δεσμού (σ.σ. έχω συναντηθεί τέσσερις φορές με εκπροσώπους αυτής της οργάνωσης και έχω συναντήσει πολλές γυναίκες και έναν μόνο άνδρα), προσανατολίστηκαν στην «ανάσταση» των χώρων που είχαν καταστραφεί και που αποτελούσαν χώρους συνάντησης των νέων και των οικογενειών της περιοχής.
«Στην πρώτη φάση, στις 25 Ιουλίου 2018, κατεβήκαμε στην Ανατολική Αττική», λέει η πρόεδρος του Δεσμού κυρία Ελένη Μπαθιανάκη «για να βοηθήσουμε στην αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών…»
Σχεδόν ταυτόχρονα άρχισε η συγκέντρωση χρημάτων από τους φίλους και τις φίλες του Δεσμού.
Ένας ιδιώτης φίλος έδωσε 50.000 ευρώ για την ενίσχυση των πυρόπληκτων. Ταυτόχρονα στο μακρινό Λουξεμβούργο συνέβαινε κάτι πρωτοφανές. Μία ελληνίδα υπάλληλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, η Ντίνα Κωσταντινίδη πουλούσε γλυκά στους συναδέλφους της προκειμένου να συγκεντρώσει χρήματα για το Μάτι.
«Συγκεντρώσαμε 6.000 ευρώ και στη συνέχεια συμμετείχαν κι αλλα στελέχη του ιδρύματος (σ.σ. εννοεί την τράπεζα), σιγά -σιγά συγκεντρώθηκαν 250.000 ευρώ», λέει η κυρία Κωνσταντινίδη στο Παρατηρητήριο για το Μάτι. Να σημειωθεί ότι τέτοιου είδους έρανοι απαγορεύονται για το προσωπικό της Τράπεζας. Την ίδια ώρα, η Ελένη Μπαθιανάκη ερχόταν σε επαφή με μια υπάλληλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με την οποία συνεργάζονταν επαγγελματικά.
«Δεν είχαμε ακόμα αποφασίσει τι θα κάνουμε», λέει η κυρία Μπαθιανάκη ενώ συνεχιζόταν η εκτίμηση των αναγκών της περιοχής. Η τεχνογνωσία όμως της Τράπεζας βοήθησε. Κι αυτό γιατί η τράπεζα χρηματοδοτούσε έργα με κάποια κριτήρια σε περιοχές που είχαν πληγεί από φυσικές καταστροφές. Έτσι τα projects θα έπρεπε να αφορούν την ανάπλαση δημοσίων χώρων στις πληγείσες περιοχές που:
• Έχουν καταστραφεί ολοσχερώς
• Έίναι πλέον ακατάλληλοι προς χρήση λόγω των πυρκαγιών
• Γνωρίζουν μεγάλη επισκεψιμότητα και ειναι στρατηγικά τοποθετημένοι σε σχέση με τα σχολεία της περιοχής
• Αποτελούν χώρους ορόσημα λόγω της ιστορικής παρουσίας αλλά και της ζωτικής σημασίας τους για τους μόνιμους κατοίκους και καλοκαιρινούς επισκέπτες
• Καλύπτουν όλες τις νομικές προϋποθέσεις για την έναρξη κατασκευαστικών έργων
Επίσης θα έπρεπε να έχουν σχεδιασθεί ώστε να:
• Αντιμετωπίζουν μια ζωτική ανάγκη
• Παρέχουν πολύτιμη υποστήριξη στα παιδιά και τις οικογένειές τους που εξακολουθούν να ζουν στην ή/και να επισκέπτονται την περιοχή
• Αναζωογονούν τους δημόσιους χώρους στους οποίους σχηματίζονται και καλλιεργούνται οικογενειακοί, γειτονικοί και κοινοτικοί δεσμοί
• Εμπνέουν μια θετική και υγιή αφήγηση, γύρω από την οποία οι πληγές που υπέστησαν αυτές οι κοινότητες μπορούν να αρχίσουν να επουλώνονται
Έτσι επιλέχθηκε η ανακατασκευή των παιδικών χαρών στην οδό Περικλέους στο Μάτι (σε χώρο που ανήκει στον Εξωραϊστικό Σύλλογο), μία παιδική χαρά στον Νέο Βουτζά και μια στην περιοχή της Αμπελούπολης. Στα τέλη Δεκεμβρίου 2018 παραδόθηκε η παιδική χαρά στις οδούς Χρυσοστόμου Σμύρνης και Νυμφών στο Νέο Βουτζά που επτά μήνες αργότερα δεν είχε συνδεθεί με το δίκτυο της ΔΕΗ αν και το είχε αναλάβει ο δήμος Μαραθώνα.
Οι γυναίκες του Δεσμού διαπίστωσαν τον περασμένο Μάρτιο ότι δεν ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί το έργο της Αμπελούπολης καθώς βρισκόταν μέσα σε δασική έκταση. «Θα μπορούσατε να ξεκινήσετε όπως κάναμε όλοι μας», είπαν κάποιοι από τους εκπροσώπους των κατοίκων, αλλά για το Δεσμό και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η περιοχή αυτή ήταν «no go area».
Έτσι απο μια κακοτυχία και μια παθογένεια της περιοχής, οι γυναίκες του Δεσμού κατέληξαν στο λιμανάκι του ΝΑ.Ο.ΜΑ. Αυτό όμως ανήκε στην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου. Σε ένα ραντεβού που η Ελένη Μπαθιανάκη έκανε τη Μεγάλη Τετάρτη με τον γενικό γραμματέα δημόσιας περιουσίας, παρουσίασε την πρόοδο των δύο άλλων έργων και την ανάγκη να γίνει το έργο για το λιμάνι που πρακτικά είναι η «πλατεία του Ματιού», δηλώνοντας ότι υπήρχε διασφαλισμένη χρηματοδότηση. Η εκπρόσωπος της ΚΕΔ, κυρία Κωφού έδειξε θέρμη και διαπίστωσε ότι υπήρχαν οι σχετικές άδειες. Ετσι, μετά από 15 ημέρες έδωσε το πράσινο φως στον Δεσμό για να προχωρήσει τις εργασίες.
Όταν το Παρατηρητήριο για το Μάτι έκανε μια εκδήλωση με τους κατοίκους του Ματιού και τους νεοεκλεγμένους εκπροσώπους των δήμων στα μέσα Ιουνίου, είχε στρωθεί μόνο το χώμα στην παιδική χαρά και είχαν περάσει οι καλωδιώσεις για τον φωτισμό της Μαρίνας. Δύο εβδομάδες αργότερα, όταν επισκεφθήκαμε το χώρο με την Ειρήνη Κωστάκη όλα ηταν (σχεδόν) έτοιμα. Στις 10 Ιουλίου ήρθαν στο Μάτι οι άνθρωποι απο το Λουξεμβούργο να δούν αν είχαν πιάσει τόπο τα χρήματά τους. Ο εκπρόσωπος της Τράπεζας, Πορτογάλος Λουίς Μπατίστα παρατήρησε μιλώντας στο Παρατηρητήριο για το Μάτι ότι «πρώτη φορά η Τράπεζα κάνει κάτι με χρήματα των υπαλλήλων της» ενώ ο συνάδελφός του Ρίτσαρντ Βίλλις σημείωσε ότι το ίδρυμα που εκπροσωπεί «είναι συνήθως γνωστό για «κρύα projects», με την έννοια ότι αυτά μοιάζουν να μην είναι αποτέλεσμα ανθρώπινης ζεστασιάς, όπως διευκρίνησε ο ίδιος. «Ο,τι έγινε δυνατόν εδώ, έγινε χάρη στην παράκαμψη των κανόνων. Για καλό σκοπό», κατέληξε.
H ΜΚΟ Δεσμός
Η ΜΚΟ Δεσμός ιδρύθηκε από μια ομάδα γυναικών το 2012 κι έχει γραφεία στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Στόχος της η κάλυψη αναγκών ευπαθών ομάδων μέσα από τη μέγιστη αξιοποίηση πλεονάσματος από ιδιώτες και εταιρείες. Aπό την ίδρυσή του έως σήμερα, ο Δεσμός έχει προσφέρει σε ένα ολοένα και αυξανόμενο δίκτυο 341 οργανισμών κοινωνικής ωφελείας στην Ελλάδα, βοηθώντας συνολικά πάνω από 200.000 βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα επωφελούμενους χάρη στην προσφορά περισσότερων από 110 εταιρειών και εκατοντάδων ιδιωτών.
Προσωπικά γνώρισα τον Δεσμό όταν χάρισα τα ρούχα και τα παιδικά καθίσματα των παιδιών μου για να τα πάρουν κάποιες οικογένειες ή ιδρύματα που τα είχαν ανάγκη.
Μία από τις εμβληματικές δράσεις της ΜΚΟ για την ενίσχυση των ακριτικών νησιών ξεκίνησε όταν ένα ζευγάρι που επρόκειτο να παντρευτεί ζήτησε τα χρήματα, που είχαν συγκεντρωθεί από δώρα γάμου, να διατεθούν για τις ανάγκες ενός ακριτικού νησιού.