Η ιδέα της ενωμένης Ευρώπης γεννήθηκε μέσα από τα συντρίμμια των δύο παγκόσμιων πολέμων, ιδιαίτερα μετά τον Β΄παγκόσμιο πόλεμο, όταν μετά την καταστροφή οι ευρωπαϊκές χώρες έπρεπε να ανοικοδομήσουν τις πόλεις τους και να ανορθώσουν τις εθνικές οικονομίες τους.
Ηταν πλέον ανάγκη να ξεπεραστούν οι εθνικιστικοί ανταγωνισμοί και να δρομολογηθούν νέες διαδικασίες στις διεθνείς σχέσεις, έτσι ώστε τα έθνη να ασκήσουν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα και την επιρροή που καθένα από αυτά δεν είχε πια την ικανότητα να αποκτήσει μόνο του. Αναμφισβήτητα η διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας θα επιτυγχάνονταν μέσα από μια ευρύτερη προσπάθεια συνεργασίας και χώρες που στο παρελθόν ήταν αντίπαλες έπρεπε να εξαλείψουν την μνησικακία του παρελθόντος και να εξασφαλίσουν την οικονομική και κοινωνική πρόοδο τους.
Το ζήτημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης δεν ήταν βέβαια ανεξάρτητο από τους πολιτικούς στόχους των μεγάλων δυνάμεων και η δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής΄Ενωσης δεν μπορούσε να είναι ένα ξεχωριστό ζήτημα από το γερμανικό πρόβλημα, ή την άμυνα της Δυτικής Ευρώπης έναντι της σοβιετικής επεκτατικότητας ή την οικονομική ανασυγκρότηση της Ευρώπης . Η συνεργασία στον οικονομικό τομέα που επέβαλλε το σχέδιο Μάρσαλ «ανάγκασε» τις ευρωπαϊκές χώρες να συνεργαστούν για την διαχείριση της οικονομικής βοήθειας και οδήγησε τις ευρωπαϊκές χώρες να ξεκινήσουν την διαδικασία της ενοποίησης που αποτέλεσε το πλαίσιο για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών της Δυτικής Ευρώπης σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. Τα ευρωπαϊκά κράτη αντιλήφθηκαν ότι για να υπάρξει ειρήνη και ευημερία πρέπει να εργαστούν μεθοδικά και ότι το μίσος και η αντιπαράθεση δεν οδηγεί πουθενά.
΄Ετσι οι ευρωπαϊκές χώρες ωθούμενες από πολιτικούς, αμυντικούς και οικονομικούς παράγοντες τάχθηκαν υπέρ της ευρωπαϊκής ιδέας και ενοποίησης γεγονός που οδήγησε στην δημιουργία της πρώτης Ευρωπαϊκής Κοινότητας το 1950. Από τότε ξεκίνησε ο οικονομικός συντονισμός και η συνεργασία των ευρωπαϊκών κρατών που το επιθυμούσαν, με στόχο την δημιουργία μιας κοινής αγοράς. Τα έξι ιδρυτικά μέλη της πρώτης κοινότητας (Βέλγιο, Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, Γαλλία, Ιταλία, Λουξεμβούργο και Κάτω Χώρες) άρχισαν να επεκτείνουν την συνεργασία τους σε πολλούς τομείς της οικονομίας και μέσα σε μισό αιώνα η συνεργασία αυτή εξελίχθηκε ραγδαία και μεταμορφώθηκε σε αυτό που σήμερα είναι η Ευρωπαϊκή΄Ενωση.
Η πορεία της Ενωμένης Ευρώπης δεν ήταν εύκολη, όμως οι διορατικοί και σπουδαίοι πολιτικοί που βρίσκονταν στην εξουσία όπως επίσης και το γεγονός ότι τα χριστιανοδημοκρατικά κόμματα μοιράζονταν μια σειρά κοινών αξιών και τοποθετήσεων, έπαιξαν σπουδαίο ρόλο στο να υπάρξουν γέφυρες μεταξύ των κρατών.
Την τελευταία δεκαετία όμως το όραμα έχει ξεθωριάσει. Πιστεύαμε ότι είχαμε υπερβεί την αυταρχική σκέψη, στα πλαίσια της συνεργίας που ανέπτυξαν τα κράτη μεταξύ τους ξεπερνώντας τους εθνικιστικούς ανταγωνισμούς και δρομολογώντας νέες διεθνείς σχέσεις, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο οικονομική και κοινωνική πρόοδο.
Όμως ο εθνικισμός και ο ευρωσκεπτικισμός βρίσκονται σε άνοδο σε πολλές περιοχές της Ευρωπαϊκής΄Ενωσης, αποτελώντας «πηγή γοητείας» για πολλούς ανθρώπους. Αμφισβητείται πλέον η ΕΕ ως εγγυητής της ειρήνης, της ευημερίας, των δικαιωμάτων του ανθρώπου και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Αυτή η ιδέα της ενωμένης Ευρώπης που λειτούργησε κατευναστικά για δεκαετίες προκειμένου να αποφευχθούν νέες συγκρούσεις, σε μια ήπειρο από την οποία ξεκίνησαν δυο παγκόσμιοι πόλεμοι , κινδυνεύει να διαρραγεί.
Ο πόλεμος και η διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας, το σκληρό νομισματικό και δημοσιονομικό πλαίσιο που συνόδευσε την έλευση του ευρώ, η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 και ο εμφύλιος πόλεμος στην Συρία που προκάλεσε αυτή την άνευ προηγουμένου μεταναστευτική κρίση έχουν επηρεάσει το εγχείρημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, οδηγώντας την ευρωπαϊκή ήπειρο σε επικίνδυνες ατραπούς. Πλέον οι φωνές ανησυχίας πληθαίνουν και ασκείται δριμεία κριτική για τον τρόπο που η ΕΕ αντιμετώπισε την κρίση τα τελευταία χρόνια.
Οι φωνές για έξοδο από την ΕΕ και το Brexit, έχουν δημιουργήσει τάσεις αποσυντονισμού και διάλυσης στην ΕΕ και θα πρέπει όλοι μαζί να προσπαθήσουμε να αντιστρέψουμε αυτό το κλίμα.
Θα πρέπει η Ευρώπη να δείξει ξανά στους ανθρώπους ότι μπορεί να βρει απαντήσεις στα προβλήματά τους, ότι μπορεί να εγγυηθεί την πολιτική τάξη, την ασφάλεια και την ευημερία τους. Θεωρώ ότι η Ευρωπαϊκή΄Ενωση μπορεί να προσφέρει στις μελλοντικές γενιές προοπτική αν θυμηθεί το θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε, δηλαδή την αλληλεγγύη μεταξύ των μελών της.
ΚΛΑΙΡΗ ΣΑΡΑΝΤΑΚΟΥ
Υπ.Ευρωβουλευτής
